Những món đặc sản của Xứ Đoài xưa và nay

    Sơn Tây là vùng đất cổ, có lịch sử lâu đời “Thuở trước công nguyên, Sơn Tây - Xứ Đoài là ĐẤT TỔ, vì đấy là vùng thềm phù sa cổ, vùng thượng châu thổ của tam giác châu sông Nhị - Thái Bình”, với nhiều di chỉ khảo cổ học thời tiền sử, sơ sử, đồng thời là nơi chứng kiến sự xuất hiện nhà nước đầu tiên - Nhà nước Văn Lang, Âu Lạc; được minh chứng qua các di tích “Ở đồi Vạn Thắng, Cổ Đô (tổng Thanh Mai cũ) và ở ngay các gò Mông Phu (Mông Phụ - Mía) đã tìm thấy các di vật cuội đẽo thuộc văn hóa đá cũ Sơn Vi tuổi đã xấp xỉ 2 vạn năm”,… “Ở Sơn Tây đã có hàng chục di chỉ cư trú sơ kỳ đồng thau (xấp xỉ 4000-3500 năm cách ngày nay): Điển hình là các di chỉ ở Hoàng Xá. Ở chân núi Phượng Hoàng cạnh núi Sài Sơn, ở Gò Mả Đống- Ba Vì”, nhiều ý kiến cho rằng “Bậc thềm Sơn Tây - Ba Vì là linh địa của trung tâm đất Mê Linh thời cổ, nay là vùng Cổ Đông chân núi Tản Viên…là vùng đất có bề dày lịch sử, gắn liền với tiến trình dựng nước và giữ nước của dân tộc”.

                                                   (cổng làng Xứ Đoài xư)

Nói về Xứ Đoài chúng ta phải kể đến rất nhiều di tích lịch sử, là vùng đất địa linh nhân kiệt, vùng đất “ một ấp hai vua”. Ngay nay nhiều di tích đươc xếp hạng di tích cấp quốc gia. Xưa tương truyền nhiều câu truyện nói về sự ki bí rằng “giặc đanh phá thế nào thi đánh, nhưng cứ đánh gần phía Xứ Đoai trấn Sơn Tây tự dung ngừng hết”.

Ngay nay Xứ Đoai không còn mấy ai nhắc đến, tuy nhiên những di tích lịch sử của Xứ vẫn là một trong những thứ ma mọi người luôn muốn tìm hiểu, khám phá và du lịch trải nghiệm như: thăm quan làng cổ Đường Lâm, núi tan viên, chùa Mía, thành cố Sơn Tây, ….

Xứ Đoài ngay xưa có nhiều đặc sản nổi tiếng nức vùng như: Rau muống tiến vua của làng Sen Chiểu Sơn Tây, cà tiến vua của làng Hòa Thôn thuộc huyện Phúc Thọ nay, bánh tẻ của Sơn Tây…

( Rau muống tiến vua của làng Linh Chiêu nay là Sen Chiểu)

Theo thời gian, cũng như kinh tế hội nhập thì không con mấy ai trông hay làm. Bây giơ họ chi trông hay làm chủ yếu là ăn hay biễu nó giống như món qua đặc sản của địa phương.

                                                (cà tiến vua của làng Hòa Thôn)

Ngày xưa hai sản vật này luôn được chọn làm sản vật để dâng lên quan phủ

Gần đây cà dầm tương hay còn gọi “cà tiến vua” nhiều gia đinh bắt đầu khôi phục lại vì nhu câu nhiều, có rất nhiều khách hàng tìm đến để mong thương thức món ăn ai cũng nghe nhưng đã mấy người được thưởng thức.